Nëse jeni në fillim të karrierës suaj, pensioni mund të duket si një koncept i largët. Por e vërteta është se sistemi pensional maqedonas kërkon që ju të merrni vendimet e para për pensionin tuaj të ardhshëm që nga punësimi juaj të parë. Koha e daljes në pension do të vijë shumë më shpejt se sa mendoni, dhe atëherë do të jetë shumë e rëndësishme për ju se sa pension do të keni në dispozicion. Kjo është arsyeja pse ju duhet të edukoheni për sistemin tonë pensional dhe të filloni të merrni vendime të informuara.
Në Maqedoninë e Veriut, sistemi i pensioneve është i strukturuar në tre shtylla, ku shtylla e dytë është një sistem i detyrueshëm i krijuar posaçërisht për të siguruar kursimet tuaja personale në pension.
Ç’është shtylla e dytë pensionale?
Shtylla e dytë pensionale është pjesë e sistemit të detyrueshëm pensional, respektivisht sigurimi i detyrueshëm pensional i financuar nga kapitali. Ajo futet si plotësuese e shtyllës së parë, e cila funksionon mbi bazën e solidaritetit të gjeneratave. Shtylla e parë mbështetet në modelin “Pay-As-You-Go”, që do të thotë se punëtorët e sotëm kontribuojnë për financimin e pensioneve të pensionistëve aktualë. Kjo funksionon mirë kur ka punësim të plotë, por me një popullsi në plakje dhe dinamikë ekonomike në ndryshim, shtylla e dytë është një komponent i rëndësishëm në garantimin e sigurisë financiare për të ardhmen tuaj dhe të ardhmen e të gjithë sistemit pensional.
Nga aty, të gjithë ata që janë punësuar për herë të parë nga data 01.01.2019, nën moshën 40 vjeç, janë anëtarë të detyrueshëm në shtyllën e dytë pensionale. Një pjesë e kontributeve tuaja pensionale, përkatësisht 6% e pagës suaj bruto, drejtohet automatikisht në llogarinë tuaj personale individuale në një fond pensioni privat sipas zgjedhjes suaj. Fillimisht do të ndaheni në një nga shoqëritë pensionale në mënyrë të rastësishme. Brenda tre muajve nga punësimi juaj, ju keni lirinë të zgjidhni kompaninë pensionale që do të menaxhojë mjetet tuaja.
Si funksionon shtylla e dytë?
Kontributet në llogarinë tuaj të shtyllës së dytë pensional investohen në mënyrë aktive nga kompanitë profesionale pensionale në instrumente të ndryshme financiare siç janë obligacionet e qeverisë, obligacionet korporative ose fondet e investimeve me rrezik të ulët. Qëllimi është që kursimet tuaja të rriten me kalimin e kohës, në mënyrë që kur të dilni në pension, fondet e grumbulluara së bashku me kthimet nga këto investime të mund të sigurojnë një burim të qëndrueshëm të ardhurash.
E thënë thjesht, kursimet tuaja në shtyllën e dytë janë pronë juaj personale. Kjo është ndryshe nga shtylla e parë, ku kontributet grumbullohen për të mbështetur të gjithë pensionistët. Paratë e kursyera në llogarinë tuaj të shtyllës së dytë janë ekskluzivisht për ju dhe kthimet nga këto investime do të përcaktojnë masën e pensionit që do të merrni kur të dilni në pension.
Çfarë ndodh kur dilni në pension?
Kur e plotësoni moshën e daljes në pension (64 për burrat dhe 62 për gratë) dhe keni të paktën 15 vite përvojë pune, ju keni të drejtën e pensionit të pleqërisë dhe filloni të merrni përfitime pensionale nga shtylla e parë dhe e dytë. Kontributet në llogarinë tuaj të shtyllës së dytë do të kombinohen me pensionin tuaj shtetëror të shtyllës së parë, duke siguruar një bazë më të fortë financiare për vitet tuaja të pensionit.
Gjatë pensionimit, ju keni mundësinë të vendosni se si dëshironi të përdorni mjetet tuaja të akumuluara nga shtylla e dytë:
- Tërheqjet e programuara: Ata ju lejojnë të tërhiqni rregullisht një shumë të caktuar të kursimeve tuaja të pensionit përjetësisht sipas matematikës aktuariale dhe jetëgjatësisë, duke ju dhënë më shumë fleksibilitet në menaxhimin e parave tuaja.
- Tërheqjet e programuara të përkohshme të kombinuara me një anuitet të shtyrë përjetësisht: Ky opcion ju lejon që fillimisht të merrni pagesa të qëndrueshme nga kompania juaj pensionale, e ndjekur nga një të ardhur të garantuar gjatë gjithë jetës më vonë nga një institucion i autorizuar pagues i anuiteteve.
- Blerja e anuitetit momental të përjetshëm: Ky opcion ofron një rrjedhë të besueshme të të ardhurave gjatë gjithë jetës.
Është e rëndësishme të theksohet se nuk do të keni qasje deri tek paratë në llogarinë tuaj të shtyllës së dytë derisa të dilni në pension, por kjo ofron një shtresë shtesë të vlefshme sigurie për të plotësuar pensionin tuaj të shtyllës së parë.
Pse është e rëndësishme për ju shtylla e dytë?
Paratë në shtyllën e dytë janë pronë juaj personale e cila nuk mund t’i nënshtrohet përmbarimit. Fondet grumbullohen në të për të gjithë jetën tuaj të punës dhe do të rriten sipas politikave të tyre të investimit të kompanisë suaj pensionale. Këto fonde janë të trashëgueshme dhe do të rriten me kalimin e kohës në një shumë që duhet t’ju lejojë ditë qeta pensionale.
Për këtë arsye, çdo vendim që merrni për vendin ku jeni anëtar, kur kaloni anëtarësimin nga një fond i detyrueshëm në tjetrin, se cilin modelitet pensional do ta zgjidhni, ta bëni gjithmonë plotësisht të informuar dhe në kontakt vetëm me agjentët e licencuar të shoqërive pensionale.
